Spółdzielnia Mieszkaniowa zapowiada podwyżkę czynszu dla osób niebędących członkami
SM w Lubartowie wystąpiła do mieszkańców spółdzielni z pismem, w którym jej Zarząd informuje, że od dnia 1 września 2015 r. nastąpi wzrost opłat czynszowych dla osób niebędących członkami spółdzielni. W związku z powyższym sugerował mieszkańcom niebędącym członkami spółdzielni złożenie do dnia 30 maja 2015 r. deklaracji członkowskiej przystąpienia do SM w Lubartowie. Wiąże się to równoczesnym wniesieniem opłaty 350 zł, na którą składa się kwota 200 zł- wpisowe członkowskie oraz 150 zł tytułem udziału członkowskiego.
W związku z wieloma pytaniami ze strony mieszkańców Lubartowa zwróciliśmy się o ocenę prawną w tej sprawie. W świetle obecnie obowiązujących przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych różnicowanie opłat czynszowych pomiędzy członkiem spółdzielni a osobą, która nie złożyła deklaracji członkowskiej, jest rozwiązaniem prawnie dopuszczalnym, lecz niezwykle rzadko stosowanym przez spółdzielnie mieszkaniowe. Jest ono niekorzystne pod względem finansowym dla tych osób, które nie są członkami spółdzielni.
Jak można zareagować na pismo Spółdzielni Mieszkaniowej w tej sprawie?
Odpowiada Piotr Skubiszewski, sekretarz ogólnopolskiego czasopisma prawniczego Metryka
– Jeżeli żadna z osób zamieszkujących dane mieszkanie w spółdzielni mieszkaniowej nie jest jej członkiem, zgodnie z zapowiedziami zarządu spółdzielni od 01.09.2015 r. będzie ponosić wyższe koszty opłat czynszowych, stąd zasadne jest rozważenie nabycia statusu członka spółdzielni.
W ocenie prawników, w przypadku małżeństw, wśród których tylko jeden małżonek jest członkiem spółdzielni, ten ostatni powinien zwrócić się z wnioskiem do spółdzielni o nie podnoszenie kosztów opłat czynszowych wskazując w uzasadnieniu, że będzie w sposób nieuzasadniony zmuszony ponosić jako członek spółdzielni wyższe koszty lokalu, w którym pozostaje z małżonkiem nie będącym członkiem spółdzielni.
W przypadku osób nie będących członkami spółdzielni, które odziedziczyły udział po zmarłym członku spółdzielni, może pojawić się kwestia zapłaty różnicy pierwotnej kwoty wpłaconej za udział w spółdzielni, a obecną jego kwotą (150 zł). Dotyczy to przypadków, gdy zmarły członek spółdzielni nabył udział w spółdzielni przed denominacją polskiego złotego. Wartość wniesionej przed 1995 r. opłaty za udział szacuje się obecnie na kwotę 5 groszy. Stąd spółdzielnia mieszkaniowa może żądać wyrównania wartości udziału, który wynosi 150 zł i wezwać do dopłacenia kwoty 149,95 zł. Takie żądanie wyrównania udziału spowodowanego nabyciem przed denominacją budzi spore wątpliwości prawne, zarówno w literaturze, jak i orzecznictwie.
Specjaliści podkreślają, że jeżeli spółdzielnia żądałaby dopłaty kwoty za udział nabyty przed denominacją, winna zwrócić się do wszystkich członków, którzy nabyli takie udziały przed 1995 r., a nie tylko do spadkobierców takich udziałów. Wybiórcze traktowanie mieszkańców spółdzielni prowadzi do ich nierównego traktowania.
Na koniec należy wskazać, ze zgodnie z obowiązującymi przepisami, spółdzielnia może odmówić jej mieszkańcowi wejścia w poczet członków spółdzielni, chyba że jest małżonkiem członka spółdzielni lub osobą, która zgodnie z art. 171 ust. 1 nabyła prawo do własnościowego prawa do lokalu, jest spadkobiercą, zapisobiorcą czy licytantem. Zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, osoby wskazane w art. 171 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych nabywają członkostwo składając jedynie deklarację przystąpienia do spółdzielni (zob. wyrok TK z dnia 5 lutego 2015 r., sygn. akt K 60/13). Zgodnie zaś z art. 3 ust. 5 ustawy, jeżeli prawo odrębnej własności lokalu albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu należy do kilku osób, członkiem spółdzielni jest tylko jedna z nich, chyba że przysługuje ono wspólnie małżonkom.
W przypadku wyznaczenia daty 30.05.2015 r. do złożenia deklaracji członkowskiej i uiszczenia wskazanych kwot spółdzielnia po upływie tego terminu może egzekwować podniesiony czynsz właściwy mieszkańcom niebędącym członkami spółdzielni. Należy wskazać, że zgodnie z art.64 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych spółdzielnia jest obowiązana, na żądanie członka spółdzielni, właściciela lokalu niebędącego członkiem spółdzielni lub osoby niebędącej członkiem spółdzielni, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, przedstawić kalkulację wysokości opłat.