Muzeum Zamoyskich w Kozłowce organizuje 27 września konferencję naukową poświęconą zaangażowaniu ziemiaństwa w ruch konspiracyjny w okresie II wojny światowej.
Konferencja rozpocznie się o godz. 11:00 i będzie transmitowana w czasie rzeczywistym.
Data wydarzenia ma szczególne, symboliczne znaczenie – tego dnia w całej Polsce obchodzimy Dzień Polskiego Państwa Podziemnego, ustanowiony w 1998 r. dla upamiętnienia powstania w 1939 r. Służby Zwycięstwu Polski. Była to pierwsza organizacja konspiracyjna, z której wyrosła cała struktura Polskiego Państwa Podziemnego. Stanowiło ono fenomen w skali Europy – posiadało własne wojsko, administrację, szkolnictwo, sądownictwo itd.
Przedstawiciele rodziny Zamoyskich z Kozłówki już na początku 1940 r. włączyli się do organizacji konspiracyjnej działającej pod nazwą „Uprawa”, a później „Tarcza”. W czasie niemieckiej okupacji w posiadłości Aleksandra i Jadwigi Zamoyskich schronienie znajdowali ludzie i całe rodziny zagrożone wysiedleniem lub aresztowaniem. Były to osoby wywodzące się z różnych środowisk – ziemiaństwa, inteligencji, wojska, świata nauki i sztuki. Pomimo trudnych realiów okupacyjnych dla dzieci i młodzieży organizowano tajne lekcje i wykłady prowadzone m.in. przez młodego wówczas księdza Stefana Wyszyńskiego, późniejszego Prymasa Tysiąclecia.
-konferencję naukową z udziałem badaczy z różnych części kraju, którzy w syntetyczny sposób przedstawią problematykę okupacji przez pryzmat działalności ziemiaństwa oraz represji okupantów,
-wernisaż wystawy „Zagrabione dziedzictwo, utracona pamięć. Losy ziemian małopolskich”, przygotowanej przez Oddział IPN w Krakowie,
-projekcję filmu dokumentalnego „Róża i Jan”, przybliżającego działalność i niezwykłą postawę Róży i Jana Zamoyskich w czasie II wojny światowej.
Program konferencji:
11:00 Rozpoczęcie konferencji i powitanie gości przez dyrektora Muzeum Zamoyskich w Kozłówce Andrzeja Pruszkowskiego
dr Marcin Chorązki, Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej – „Tarcza” w okresie „Burzy” na przykładzie archiwum Józefa Stadnickiego
Katarzyna Kot, Muzeum Zamoyskich w Kozłówce – Zaangażowanie konspiracyjne ostatnich właścicieli Kozłówki w okresie II wojny światowej
dr hab. Jerzy Gapys, prof. UJK Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach Datki Uprawy – Tarczy na rzecz Armii Krajowej w Inspektoracie Częstochowskim w świetle materiałów własnych 1943-1944
dr Janusz Kłapeć, Wojskowe Biuro Historyczne – Ziemianie Lubelszczyzny w strukturze RGO. Praca i oddziaływanie
dr Tomasz Osiński, Lotnicza Akademia Wojskowa – Drugowojenna aktywność konspiracyjna ziemiaństwa – perspektywa materiałów aparatu bezpieczeństwa i powojennej propagandy. Wybrane przykłady
12:30 Wernisaż wystawy „Zagrabione dziedzictwo, utracone dziedzictwo, utracona pamięć. Losy ziemian małopolskich”.
13:00 Pokaz filmu „Róża i Jan”
14:00 Dyskusja i podsumowanie Konferencji
14:15 Poczęstunek.
